tâm lý học; tình yêu; phát triển bản thân; kỹ năng mềm; gia đình; chia tay; ở lại hay ra đi; mối quan hệ; không hợp nhau; mâu thuẫn; ra quyết định; khủng hoảng tình cảm; bạo lực gia đình; sự tha thứ; sự kết nối; tôn trọng; tình yêu tan vỡ.
Gốc rễ của mọi cuộc chia tay là "không còn hợp nữa": Đây không phải là một lý do sáo rỗng. Nó bao hàm tất cả những sự khác biệt sâu sắc không thể dung hòa, từ đạo đức (ngoại tình), quan điểm sống (yêu xa), đến sự cam kết (gia đình ngăn cấm).
Giai đoạn "say tình" ban đầu có thể che mờ những điểm không hợp nhau: Hormone hạnh phúc trong giai đoạn đầu của tình yêu khiến chúng ta "mù tạm thời" trước những khuyết điểm và sự khác biệt của đối phương. Khi men say tình yêu giảm dần, thực tế mới hiện ra.
Quyết định chia tay thường đi kèm với một cuộc đấu tranh nội tâm dữ dội: Bạn sẽ phải cân đo đong đếm giữa một bên là những lý do muốn ra đi và một bên là cảm giác tội lỗi, sợ hãi cô đơn, và tiếc nuối công sức đã bỏ ra.
Để có quyết định đúng đắn, hãy tự trả lời một cách trung thực một bộ câu hỏi sâu sắc về mối quan hệ: Bài viết cung cấp 27 câu hỏi chi tiết, đóng vai trò như một công cụ chẩn đoán, giúp bạn nhìn nhận lại mối quan hệ từ nhiều khía cạnh: hạnh phúc, bạo lực, sự tôn trọng, kết nối, tình dục, mục tiêu tương lai...
Cảm nhận của bạn về tình yêu và sự tôn trọng quan trọng hơn hành động của đối phương: Dù người kia có đối xử tốt đến đâu, nếu bạn không cảm thấy rung động, không tin tưởng, hay thậm chí cảm thấy phiền phức, thì mối quan hệ đó không còn nền tảng vững chắc.
Nhìn lại một mối quan hệ đã qua, bạn có nhận ra lý do "không hợp" thực sự nằm ở đâu (khác biệt về giá trị, đạo đức, mục tiêu sống...) thay vì những lý do bề mặt không?
Bạn đã bao giờ trải qua cuộc đấu tranh nội tâm giữa việc "ở lại" và "ra đi" chưa? Điều gì đã níu kéo bạn và điều gì đã thôi thúc bạn rời đi?
Trong số 27 câu hỏi gợi ý, câu nào khiến bạn phải suy nghĩ nhiều nhất về mối quan hệ hiện tại (hoặc quá khứ) của mình? Ví dụ: "Bạn có thực sự thích con người của đối phương không?" hay "Đối phương có tôn trọng ý kiến của bạn không?"
Nếu phải đặt ra 3 "giới hạn" không thể nhân nhượng trong một mối quan hệ, đó sẽ là gì?
Nỗi sợ "tiếc nuối" thời gian và công sức đã đầu tư có phải là lý do chính khiến bạn (hoặc người bạn biết) duy trì một mối quan hệ không còn hạnh phúc không?
Chia tay là điều mà không ai muốn nhưng trong nhiều trường hợp nó lại là điều không thể tránh khỏi. Ở vlog nói về chủ đề chia tay này, chúng ta sẽ bàn về một số khía cạnh của việc chia tay, bao gồm trước, trong và sau chia tay nhá. Bây giờ chúng ta cũng bắt đầu với phần một thôi.
Chúng ta sẽ cùng bắt đầu của giai đoạn trước chia tay trước. Nếu bạn thử nghĩ thật kỹ về một mối tình tan vỡ mà bạn biết hoặc chính bạn từng trải qua, hãy thử đặt ra câu hỏi "Tại sao lại chia tay?" và đào thật sâu tới lý do gốc, thì có lẽ bạn sẽ nhận ra rằng cái lý do gốc rễ ấy chính là "không còn hợp nữa".
Thì biết được biết một số bạn thì thoạt nghe sẽ nhảy ngay vào và nói "Đấy là cái lý do nhảm nhí nhất mà tôi từng được nghe thấy!". Thôi thử bình tĩnh nghĩ về nó xem nhé. Chia tay vì người kia ngoại tình, đó là không hợp về đạo đức hoặc không có cùng nhu cầu về tình dục. Chia tay vì người kia đi du học, đó là không hợp với quan điểm yêu xa. Chia tay vì bố mẹ ngăn cấm, đó là không hợp về cam kết lâu dài. Ngay cả khi người đó muốn chia tay khi không hề có người thứ ba nào khác mà vì lý do "Tôi chán rồi", cũng tức là người đó đã không còn cảm thấy hợp với người kia ở bất cứ một mặt nào nữa. Phải chăng phải mọi cuộc chia tay đều xuất phát từ việc không hợp hay sao?
Rồi thể nào cũng có các bạn nói "Không hợp kiểu đ** gì mà hôn hít rồi chịch choạc với người ta chán chê rồi mới kêu là không hợp?", "Không hợp kiểu đ** gì mà ở bên nhau suốt từng ấy năm?", "Không hợp kiểu đ** gì mà còn dẫn người ta về nhà ra mắt?", vân vân và vân vân.
(Tiếng chế: Mày đừng có mồm điêu!)
Cái này là thuộc về vấn đề bước vào mối quan hệ rồi mới nhận ra sự không hòa hợp. Trong hôm nay thì mình cũng đã nhắc qua ở vlog số 34 rằng khi bộ lọc của bạn chưa được tinh chỉnh thì bạn vẫn có thể xiêu lòng hay thậm chí là yêu cuồng nhiệt người nào đó ở giai đoạn mà tình yêu còn nồng cháy. Hormone hạnh phúc sẽ làm cho hai người dường như không quan tâm gì khác ngoài việc họ yêu nhau thế nào, người kia đẹp đẽ ra sao và hoàn hảo ra sao. Trí não trở nên mù tạm thời với những khuyết điểm của người kia, những cái điểm mà nếu bạn là người ngoài nhìn vào, có lẽ chính bạn sẽ khuyên bản thân mình là "Chia tay sớm đi mày ơi, không hợp đâu". Cơn say tình yêu sẽ làm cho cả hai người đều tin tưởng rằng người kia là nửa kia đích thực của mình, ngay cả khi mới yêu nhau được có vài tháng chứ đừng nói là vài năm.
Khi lượng hormone hạnh phúc này giảm dần, chúng ta bớt say đi, thì và khi thực tế cuộc sống bao gồm cả những mâu thuẫn hay sự khác biệt không thể dung hòa như một gáo nước lạnh tạt vào làm cho ta tỉnh táo hơn, chúng ta mới nhận ra là mình không còn muốn gắn bó lâu dài với người này nữa. Và như vậy, ý là cái sự không hợp ấy dù sau này mới nói nhưng nó đã tồn tại ngay cả trước khi hai người bắt đầu mối quan hệ. Đôi khi ở trong mối quan hệ, ngay cả khi mọi hành động, mọi lời nói của bạn đều là chuẩn mực với người ấy, thì tới một ngày đẹp trời, người ấy vẫn có thể nhìn bạn và nghĩ trong đầu "Trông thật chán". Hoặc có thể chính bạn là người có suy nghĩ ấy.
Cái "ngày đẹp trời" này xảy ra lâu hay muộn tùy vào mỗi người, nhưng dù nó là bao lâu đi chăng nữa, là vài tháng, một năm, thậm chí là 5-6 năm, dù hai bạn đã trải qua bao nhiêu sóng gió bên nhau đi chăng nữa, thì đến cuối cùng cái cảm giác không hợp ấy vẫn sẽ là nguyên nhân chính dẫn tới ý muốn chia tay, chứ không phải là vì người này xấu trai, người kia thô kệch, vân vân và vân vân.
Vấn đề ở đây là nếu bạn là một người nghiêm túc trong chuyện tình cảm, từ lúc ý muốn chia tay nảy ra trong đầu, bạn có lẽ sẽ phải trải qua một cuộc chiến nội tâm dai dẳng. Một mặt là bạn muốn chia tay và sẽ nghĩ tới tất cả những lần mà hai người cãi nhau, giận nhau, những lời tổn thương hai người nói với nhau khi nóng giận và cả tá những lý do khác ủng hộ cho quyết định đó. Mặt khác, bạn sẽ cảm thấy có lỗi vì là người muốn nói chia tay trước, nhất là khi người kia vẫn đối xử tốt với bạn thì bạn lại càng không muốn làm người ấy tổn thương. Bạn cũng sẽ tự hỏi rằng "Liệu mình đã cố hết sức để vun đắp cho mối quan hệ chưa?", "Nếu mình cố thêm nữa, biết đâu lại có thay đổi thì sao?", "Nếu bây giờ chia tay, mình không tìm được ai tốt hơn, hợp với mình hơn thì sao?", vân vân và vân vân.
Sự mâu thuẫn nội tâm đó làm cho bạn chần chừ, cứ mãi cân đo đong đếm giữa hai bên và có thể mất tới tận vài tháng hoặc thậm chí ở một số trường hợp là vài năm, bạn mới dám nói ra lời chia tay, ngay cả khi bạn biết ngay từ đầu rằng hai người không hợp nữa.
Sự cân đo đong đếm đó hoàn toàn mang tính chủ quan, tức chỉ bạn mới đưa ra được quyết định mà bạn cảm thấy là đúng nhất. Mình vẫn muốn đưa ra vài câu hỏi gợi ý cho bạn tham khảo cho câu hỏi "Ý muốn chia tay của mình là đúng hay không?" nhá.
Câu hỏi 1: Nhớ lại xem ở trạng thái tốt nhất của hai người, hai bạn có hạnh phúc không? (Trạng thái tốt nhất ở đây có thể hiểu là tốt nhất về tâm tính, tiền tài, sức khỏe, công việc, vân vân và vân vân). Nếu thời điểm mà cả hai bạn đều ở phiên bản tốt nhất của mình, khi mà mối quan hệ của các bạn thăng hoa nhất mà bạn vẫn cảm thấy có cái gì đó thiếu thiếu, không ổn, thì rõ ràng mối quan hệ đó không đáng để kéo dài thêm nữa.
Câu hỏi 2: Đã từng có nhiều hơn một lần xảy ra bạo lực trong mối quan hệ của hai bạn chưa? Bạo hành xảy ra nhiều hơn một lần có nghĩa là bạn nên chia tay, nếu không nó sẽ xảy ra lần nữa, rồi lại lần nữa, và lần sau sẽ khủng khiếp hơn lần trước. Sự tự tin của bạn sẽ giảm và cảm giác bế tắc sẽ tăng. Dù bạn có yêu người đó tới đâu, mối quan hệ của hai bạn đáng ngưỡng mộ và ghen tị tới đâu, bạn vẫn nên chuẩn bị ra đi đi thôi. Ngoại lệ duy nhất là khi người bạo hành chủ động và nhiệt tình tham gia các chương trình chỉnh đốn hành vi trong ít nhất là một năm. Có một số người sẽ cho rằng chỉ cần bạo lực xảy ra một lần là đủ để kết thúc rồi, mình tôn trọng ý kiến đó. Còn mình thì mình luôn tin vào cơ hội thứ hai. Nếu người đó chưa đủ trưởng thành để kiểm soát hành vi của mình và lỡ tay tát người bạn đời một cái, dù đau nhưng không đủ để gây ra thương tích nặng, và sau đó thì họ thực sự hối lỗi và mong muốn được sửa chữa sai lầm, thì có lẽ họ đáng để cho một cơ hội nữa, cũng là cơ hội cuối. Tuy nhiên thì một số người bị ám ảnh tâm lý nặng nề sau lần chịu bạo lực đầu tiên thì cũng dễ hiểu nếu họ muốn chia tay ngay lập tức.
Câu hỏi 3: Nếu người bạn kính nể nhất nói với bạn rằng "Không có gì sai hay xấu hổ nếu bạn chia tay ngay bây giờ" thì bạn có cảm thấy nhẹ nhõm hơn nhiều không? Nếu bạn cảm thấy thở phào như trút bỏ được gánh nặng bao lâu nay khi có ai đó nói với bạn rằng việc ra đi là việc hoàn toàn bình thường, rất có thể bạn sẽ sống hạnh phúc hơn khi bạn thực sự chia tay. Trái rồi đấy! Có một số trường hợp đặc biệt, họ không cảm thấy thở phào, cũng không cảm thấy nặng nề hơn, mà dường như họ mong đợi lời khuyên từ người đáng kính kia là "Không được chia tay". Điều này xảy ra khi bạn đặt quá nhiều hy vọng và đầu tư quá nhiều thời gian, công sức, tuổi trẻ hay những thứ khác vào mối quan hệ này, tới mức mà bạn nghĩ rằng nếu mất nó, bạn sẽ trắng tay, bạn sẽ trở nên không là ai cả và không làm được gì khác nữa. Vì quá đau xót nên bộ não bạn từ chối chấp nhận viễn cảnh đó, từ đó biết tự huyễn hoặc nên lý do để ở lại, có khi còn giận ngược lại người khuyên bạn chia tay. Đừng để sự tiếc nuối hay mộng tưởng kia làm mờ mắt bạn nhá. Những mối quan hệ đáng để ở lại thì bản thân nó phải đáng để ở lại chứ không phải vì bạn muốn nó đáng để ở lại.
Câu hỏi 4: Hai bạn có những hoạt động chung nào mà cả hai đều thích làm và trong khi làm chúng, hai bạn cảm thấy có sự kết nối giữa hai người không? Nhớ là phải có cảm nhận được sự kết nối nhá. Nếu có thậm chí chỉ một điều mà bạn và đối phương thích làm cùng nhau (ngoài việc chăm sóc con cái chẳng hạn) khiến hai bạn cảm thấy gần gũi hơn, kết nối hơn, mối quan hệ của hai bạn vẫn có thể cứu vãn được. Còn nếu hai bạn mới gặp mà đã có một điều như vậy thì rất có thể là hai bạn phải làm nhau rồi nhá.
Câu hỏi 5: Khi được yêu cầu trả lời thật lòng, bạn có ngay lập tức nói rằng người yêu bạn là một người tốt, thông minh, ưa nhìn và sạch sẽ không? Nếu bạn có thể ngay lập tức nói bạn cảm thấy người yêu bạn là một người tốt bụng, thông minh (dù chỉ ở một mức độ vừa phải), cũng có trí óc ổn định (tức là không bị tâm thần), không xấu và không có mùi khó chịu, thì bạn chưa tới nỗi phải ra đi. Nếu người yêu bạn có đủ những đặc điểm trên thì bạn đã tìm được một người đạt phần lớn các tiêu chí của một đối tượng giao phối chuẩn mực, tức là nếu bạn chọn ở lại thì bạn cũng không cảm thấy khó chịu cho lắm. Những tiêu chí trên là những tiêu chí có thể nói là có tác động dễ nhìn thấy trong những giao tiếp hàng ngày giữa bạn và người đó. Nếu lúc nào nhìn họ mà bạn cũng cảm thấy nhức mắt, không muốn lại gần hoặc bực bội vì sự ngu dốt, kém cỏi của họ phát tiết ra từ mọi câu nói thì rõ ràng bạn và họ không nên ở bên nhau nữa.
Câu hỏi 6: Những tham vọng hay ước muốn dù nhỏ nhất của bạn có bị người kia vùi dập hay phản đối không? Khi bạn đạt được một điều mình muốn, bạn có phải trải qua cả một quá trình đấu tranh với người kia không, và từng bước bạn cảm thấy thành tựu của mình không đáng để chịu từng đó khổ cực hay không? Một người ngăn cản sự phát triển của bạn vì bất cứ lý do gì không thể là một người yêu bạn thực sự. Nhưng cũng hãy cẩn thận với câu trả lời này. Có những trường hợp mà người được phỏng vấn trả lời rằng "Anh ấy rất yêu tôi, không muốn rời xa tôi nên mới nằng nặc không cho tôi đi du học. Đó chẳng phải là dấu hiệu của một tình yêu đó sao?". Không, đó là dấu hiệu của việc đặt lòng ích kỷ cá nhân lên trên lợi ích của người khác. Nếu người đó yêu bạn thực sự, họ sẽ ủng hộ việc bạn đón lấy mọi cơ hội tốt nhất đến với bạn.
Câu hỏi 7: Đối phương có tôn trọng ý kiến của bạn không? Nếu đối phương luôn cho bạn cảm giác bị coi thường, cảm giác như mình là người vô hình trong mối quan hệ này, không có tiếng nói, thì bạn nên thoát khỏi nó trước khi chính bạn bị thôi miên rằng những lời đối phương nói là thật. Nếu đối phương là một người lươn lẹo còn bạn là một người không có nhiều kinh nghiệm trong chuyện tình cảm, sẽ rất dễ để họ khiến bạn nghĩ rằng họ tôn trọng bạn, nhưng thực tế tới cuối cùng bạn vẫn sẽ phải làm theo ý của họ vì tình yêu. Hãy thật tỉnh táo trong những lần trao đổi này nhá.
Câu hỏi 8: Đối phương có cản trở bạn trong việc đặt câu hỏi hay nêu rõ vấn đề, nhất là về những điều bạn quan tâm hay không? Bạn còn chưa kịp mở lời, người ấy đã nói "Anh hoặc là em không muốn nghe gì hết". Nếu điều này xảy ra thường xuyên, bạn rất dễ cảm thấy bị ngạt thở và uất ức. Khi này thì bạn sẽ hạnh phúc hơn nếu ra đi.
Câu hỏi 9: Mỗi khi đối phương của bạn nói ra điều gì đó, bạn có thường cảm thấy trong lời nói của người đó có chút gì đó không đáng tin tưởng hay không? Đồng ý rằng có những lời nói dối là vô hại, được dùng với mục đích tốt.
(Tiếng chế: Tôi dối lại là đi vào lịch sử...)
Nhưng nếu đến mức mà bất kỳ lời nói nào của đối phương, cho bạn đặt cược rằng người đó đang nói dối hay nói thật, bạn sẽ luôn đặt vào "nói dối", thì rõ ràng bạn đã có một lỗ hổng lớn về niềm tin đối với người còn lại.
Câu hỏi 10: Nếu đặt những ưu điểm mà cả bạn lẫn người ngoài đều công nhận được ở đối phương sang một bên, đặt cả những khi hai bạn có mâu thuẫn nhất thời sang một bên, bạn có thực sự thích đối phương không? Và đối phương có thực sự thích bạn hay không? "Thích" ở đây có thể hiểu là cảm thấy thoải mái và hạnh phúc khi ở bên, giống như tình bạn. Đành rằng giai đoạn đầu thì ai cũng có thể có chút căng thẳng, ngượng ngùng, nhưng sau một thời gian nếu bạn cảm thấy bản thân mình được là chính mình, vui vẻ, cười đùa nhiều khi ở bên họ, đó là khi mà bạn thích họ. Nhiều người nhầm lẫn giữa sự ngưỡng mộ và tình yêu. Sự ngưỡng mộ, tức là việc bạn thích người ta vì những ưu điểm xuất chúng của họ, cũng sẽ khiến không chỉ giai đoạn đầu mà cả thời gian về sau khi hai bạn đã quen nhau rất lâu rồi, bạn vẫn sẽ phải gồng mình lên để cố gắng xứng đáng với người kia, đã không dám làm điều bạn muốn làm vì sợ người kia đánh giá mình, bạn cảm thấy ngột ngạt, căng thẳng, tuyệt đối không muốn sai sót khi ở bên người kia, giống như bạn đang ngồi cạnh một giám thị trong giờ kiểm tra vậy. Một hiểu nhầm khác thường gặp là khi hai người có chung một sở thích hoặc một điều gì đó mà cả hai người đều rất quan tâm. Sự chung này dễ khiến hai người ngộ nhận là tình yêu trong khi về mặt cá nhân hai người lại không thực sự thích nhau. Vế thứ hai của câu hỏi là "Đối phương có thật sự thích bạn không?". Rõ ràng chúng ta không thể nào đọc được suy nghĩ của đối phương nhưng chúng ta có thể cảm nhận được điều này từ những hành động của họ. Người đó có luôn cố gắng thay đổi con người bạn theo ý của người đó hay không? (Điều này khác với việc muốn góp ý xây dựng để mong bạn trở thành một con người hoàn thiện hơn theo cách của riêng bạn nhá). Người đó có những hành động làm bạn cảm thấy người đó thích con người bạn ngay cả những lúc bạn nhớp nháp nhất hay không? Tóm gọn lại cho câu hỏi này là không có tình thích thì không có tình yêu, mà không có tình yêu thì tốt nhất là dứt đi thôi.
Câu hỏi 11: Bạn có sẵn sàng cho đi nhiều hơn những gì bạn vẫn đang cho đi mà không mong đợi nhận lại hay không, dù đôi khi bạn có thể cảm thấy bị tổn thương hay bị lợi dụng? Nếu bạn luôn sẵn sàng cho đi thật nhiều mà không mong đợi nhận lại gì từ đối phương và đối phương cũng sẵn sàng làm điều đó với bạn, thì rất có thể gốc rễ của tình yêu vẫn còn vững vàng trong mối quan hệ của hai bạn. Ngược lại, nếu bạn chỉ cho đi khi đã nhận lại hoặc nhận được lời hứa là sẽ được nhận lại, thì đó đã hết là tình yêu mất rồi.
Câu hỏi 12: Hai người có muốn chạm vào người nhau hay không, mong đợi được chạm vào nhau và luôn cố gắng để được chạm vào nhau hay không?
(Tiếng chế: Này anh em rửa đánh vần từ từ xem...)
"Chạm" ở đây là mang tính vật lý, dao động từ hôn, ôm, chọc ghẹo, nắm tay, massage, đặt tay lên đùi của đối phương cho tới bất kỳ những động chạm nào khác, vô tình hay cố ý, gợi dục hay không gợi dục xảy ra trong một mối quan hệ. Khi có sự va chạm vật lý này thì hai bạn cảm thấy thế nào? Bạn có muốn đối phương chạm vào người mình nhiều hơn hay không? Bạn có cảm thấy nhớ nhung khi người bạn đời của mình dạo này ít chạm vào người mình hay không? Và người bạn đời của bạn, nếu lâu ngày không chạm vào người bạn thì bạn có thấy người ấy cảm thấy ổn hay không? Nếu một trong hai người bạn cảm thấy không muốn chạm vào người kia nữa hoặc lâu rồi không chạm vào cũng cảm thấy ổn và không có nhu cầu đụng chạm, thì bạn sẽ thấy hạnh phúc hơn nếu bạn rời bỏ mối quan hệ này. Câu hỏi này cũng được mở rộng ra cho việc giao tiếp. Nếu bạn luôn hạn chế giao tiếp với đối phương trừ những lúc buộc phải giao tiếp, điều đó cũng có nghĩa là bạn không còn hứng thú, hào hứng với mối quan hệ này nữa rồi.
Câu hỏi 13: Bạn có cảm thấy sức hấp dẫn về tình dục nơi đối phương hay không? Nhiều người đọc tới đây thì cho rằng câu hỏi này là dung tục hay ghê tởm. Thực sự thì tình yêu không thể thiếu đi tình dục, bởi không tình dục là đi ngược lại với bản năng duy trì nòi giống và chưa một mối quan hệ nào không tình dục mà có thể bền lâu được. À, và mình cũng chưa bao giờ thấy một mối quan hệ nào không tình dục có thể bền lâu được. Câu hỏi này cũng không có ý nói về trình độ giỏi giang của đối phương trong việc giường chiếu, mà muốn nói tới sự hưng phấn, thèm muốn trong bạn mỗi khi bạn nhìn thấy đối phương cũng như đối phương nhìn thấy bạn. Nếu bạn luôn có sự khát khao cơ thể của đối phương, một niềm khát khao mà bạn không thể có với bất kỳ ai khác, tốt hơn là bạn nên ở lại.
Câu hỏi 14: Đối phương của bạn có phản đối, cố tình lảng đi hay phớt lờ hành động trước những điều đang làm cho mối quan hệ của bạn trở nên tồi tệ hơn không? Khi nhắc tới những vấn đề đang hủy hoại mối quan hệ của hai người, người đó nói rằng không biết, chối bỏ sự thật khi bạn nói cho họ biết, hay chấp nhận nhưng không có hành động gì cả? Cả ba trường hợp ấy đều sẽ làm một mối quan hệ càng ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Sự bền vững của một mối quan hệ là kết quả của sự vun đắp từ cả hai phía. Khi chỉ có một bên níu giữ, bên kia lại thờ ơ, để ngọn lửa tình cháy được tới đâu thì cháy, rõ ràng bạn nên rời đi sớm bởi đối phương đã không còn tôn trọng tới sự sống còn của mối quan hệ này nữa rồi.
Câu hỏi 15: Bạn đã từng thử bỏ qua, lờ đi hay cố gắng không khó chịu với những khuyết điểm của đối phương khiến bạn cảm thấy muốn rời đi hay chưa? Bạn có thể làm được điều đó trong thời gian dài hay không? Ai cũng có nhược điểm và rất có thể một hay nhiều nhược điểm này trái với những giá trị mà bạn quan trọng. Nếu bạn có thể bỏ qua nó, ngó lơ và coi như không có, hoặc học được cách chấp nhận và đối mặt với nó, không còn cảm thấy khó chịu nữa trong một thời gian dài, thì mối quan hệ của bạn vẫn còn đủ tốt đẹp để ở lại. Nếu không được, cách tốt nhất là bạn nên đi, nếu không thì những giá trị làm nên con người bạn sẽ bị bóp cong trước những nhược điểm của người kia và bạn sẽ dễ bị stress bởi không được sống đúng với con người của mình.
Câu hỏi 16: Khi bạn góp ý với đối phương về những khuyết điểm trên thì đối phương có chủ động thay đổi không? Và người ấy có thành công trong việc thay đổi đó không? Những in hoa, gạch đít, bôi đen chữ "chủ động" và "thành công" bởi điều này rất quan trọng. Chỉ khi hai người thực sự có thể điều chỉnh bản thân để khớp lại với nhau, hòa hợp với nhau hơn, mối quan hệ tình cảm mới trở nên thăng hoa và bền chặt. Đối phương cần là người chủ động bởi bạn không thể luôn túc trực họ 24/7 ở bên cạnh họ để nhắc nhở, càng không muốn trở thành người thuyết giáo mỗi khi hai người ở cạnh nhau. Và đối phương phải thực sự thành công trong việc thay đổi đó. Sẽ là vô ích nếu họ suốt ngày hứa lên hứa xuống rằng họ sẽ thay đổi nhưng ý chí thì lại không đủ mạnh, động lực vì tình yêu thì lại không đủ để khiến họ chỉ có thể làm được nửa vời, rồi lại ngựa quen đường cũ hay thậm chí còn không bắt đầu thay đổi được.
Câu hỏi 17: Đã bao giờ đối phương cố tình vượt qua giới hạn chịu đựng của bạn chưa? Như đã nói ở các vlog trước, mỗi chúng ta đều có giới hạn chịu đựng của riêng mình. Và nếu bạn không có thì hãy thiết lập điều đó, bởi nếu không thì ai cũng có thể giẫm đạp lên bạn. Khi một người vượt qua giới hạn này, chúng ta sẽ bùng lên và đẩy người đó ra khỏi vị trí đó. Nhưng không ai lại muốn mình trở nên tức giận và xấu xí khi ngọn lửa giận dữ bùng phát cả. Vì vậy chúng ta thường nói rõ với đối phương những giới hạn của chúng ta và mong muốn rằng họ sẽ không bước qua chúng. Tuy nhiên, vì một lý do nào đó, thường là do nóng giận hay bị công kích, họ cố tình vượt qua giới hạn chịu đựng đó với mong muốn làm tổn thương bạn cũng như là một sự trả thù hoặc là một sự uy hiếp. Nếu việc đó xảy ra thường xuyên, bạn nên ra đi vì những giới hạn đó nên được đối phương tôn trọng như tôn trọng chính bản thân bạn vậy. Nhưng hãy nhớ là để cho công bằng thì bạn phải cho đối phương biết rõ những điểm giới hạn của bản thân thay vì cứ mặc định rằng là họ sẽ biết, rồi âm thầm chịu đựng trong đầu mỗi khi họ vượt qua giới hạn đó rồi chờ một ngày giọt nước tràn ly nhá.
Câu hỏi 18: Những giá trị làm nên chất lượng cuộc sống của bạn có khác nhiều so với đối phương hay không? Câu hỏi này thì mình đã nói qua ở vlog số 34. Ở đây thì mình sẽ nói cụ thể hơn một chút. Ví dụ, một trong hai bạn thích một cuộc sống năng động về thể chất, còn người còn lại thì không. Nếu hai bạn có thể cùng trao đổi và thoải mái đồng ý với việc trong khi một người đi đạp xe cuối tuần còn người kia thì ở lại nhà đọc sách, hai người đã hòa hợp được hai lối sống này với nhau. Nhưng nếu một người coi việc đạp xe vào cuối tuần với người mình yêu mới làm nên một cuộc sống hạnh phúc và người kia lại không coi là vậy, thì hai bạn đã có sự khác biệt về giá trị cuộc sống. Và điểm khác biệt này thì làm yếu đi trái tim của mối quan hệ tình cảm. Nếu một trong hai người hoặc cả hai bạn đều bắt đối phương phải sống theo lối sống của mình mà không quan tâm tới những giá trị hạnh phúc của người kia thì hai người nên đường ai nấy đi.
Câu hỏi 19: Sau khi bạn vạch ra một viễn cảnh thực tế hết mức có thể nếu bạn rời đi, bạn có cảm thấy việc chia tay là khả thi hay không? Trong xã hội hiện đại, mục tiêu cơ bản nhất của mỗi người là tồn tại một cách khỏe mạnh cả về sinh lý lẫn tâm lý. Nếu bạn đã tự đặt ra những câu hỏi về cuộc sống của mình sau khi chia tay, ví dụ: "Mình sẽ sống ở đâu?", "Liệu mình có thể chi trả tiền chỗ ở hay không?", "Số tiền tiết kiệm của mình còn bao nhiêu?", "Thu nhập của mình có đủ để chi trả tiền sinh hoạt phí không?", "Khả năng mình sẽ đi bước nữa là bao nhiêu?" (Cái này thì hãy thành thực với bản thân và xem xem liệu mình có những đặc điểm hấp dẫn đủ để thu hút người khác giới tại thời điểm mình rời đi hay không nhá), "Liệu mình có khả năng chống chọi với nỗi cô đơn ngay sau khi chia tay hay không?". Nếu câu trả lời là không thì rất có thể bạn sẽ lại vội vàng lao vào vòng tay của người cũ chỉ vì quá cô đơn chứ không phải vì còn yêu họ. Nếu bạn có con thì bạn có thể bảo vệ chúng khỏi những ảnh hưởng tiêu cực từ những thay đổi với cuộc sống sau khi chia tay hay không? Bạn có nhận được sự giúp đỡ nào từ những người xung quanh hay không? Trong câu hỏi này thì tình yêu không được đề cập đến, nó thuần túy xem xét về khả năng tồn tại một cách tự lập của bạn. Nếu bạn cảm thấy quá khó khăn để vượt qua một mình, ít nhất là ở thời điểm hiện tại, cách tốt nhất là bạn nên ở lại. Còn nếu bạn hoàn toàn tự tin vào khả năng tự lập cả cho mình lẫn cho những người phụ thuộc của bạn, không còn lý do gì để giữ chân bạn nữa.
Câu hỏi 20: Đối phương có dùng những lời nói và hành động thiếu tôn trọng để thuyết phục bạn, khiến bạn thực sự tin rằng bạn không tốt như bạn nghĩ không?
(Tiếng chế: If you don't give it to me, you ain't nothing...)
"Nếu cô không cho tôi, cô sẽ chả là gì" hoặc "Cô sẽ chả làm được gì cả". Những lời nói mang tính thôi miên này nếu sử dụng trong một thời gian dài, rất có thể khiến một người thực sự tin rằng mình không có thực lực. Một người trong hoàn cảnh đó sẽ bắt đầu nghi ngờ khả năng của mình ở mọi lĩnh vực, dần dà sẽ thực sự tin tưởng rằng mình sẽ phải phụ thuộc vào người kia. Nếu bạn còn đủ lý trí để nhận ra một vài điểm yếu mà đối phương gán cho mình là không đúng, hãy rời đi trước khi bạn bị bẹp dí cho người khác dưới trướng họ.
Câu hỏi 21: Nếu hai người chia tay, bạn có mất đi điều gì quan trọng, một điều mà bạn không thể sống mà không có nó không? Bạn có tôn trọng những điều mà bạn nhận được từ đối phương không? Nếu câu trả lời cho cả hai câu hỏi trên là không, thì sẽ rất khó để bạn có thể duy trì lòng tôn trọng của mình đối với đối phương. Nếu bạn cảm thấy mọi thứ có ý nghĩa với bạn vẫn giữ nguyên được giá trị của chúng sau chia tay, rõ ràng đối phương không hề có sức ảnh hưởng gì với bạn. Và nếu tất cả những gì bạn nhận được từ đối phương là những điều mà bạn không ngưỡng mộ hay điều mà bạn cũng làm được, thậm chí còn làm tốt hơn, thì bạn nên rời bỏ mối quan hệ này.
Câu hỏi 22: Giữa hai bạn có chỗ cho sự tha thứ chân thành hay không? Biết tha thứ không chỉ giúp cho mối quan hệ của bạn bền vững hơn mà còn giúp cho chính bản thân bạn thanh thản và thoải mái hơn nữa. Và đừng quên chữ "chân thành" trong câu hỏi. Có rất nhiều người nói đã tha thứ rồi, trước mặt thì đã vui vẻ trở lại nhưng bên trong thì lại rất ấm ức, rồi thì đi bêu xấu người yêu với người khác. Hoặc có người lại để bụng rất lâu, thậm chí vài tháng sau thì một đốm lửa mâu thuẫn mới đã khiến họ có thể lôi hết chuyện cũ ra để làm bùng lên một ngọn lửa cực kỳ to. Nếu không có sự tha thứ chân thành thì sẽ tốt hơn nếu bạn ra đi.
Câu hỏi 23: Bạn có luôn là đối tượng để đối phương công kích, trút giận hay phẫn nộ và uất ức lên không? Nếu câu trả lời là có, thời gian hai người bên nhau quả thật là một địa ngục với bạn. Dù biến cố mà người đó gặp phải trong cuộc sống là do đâu đi chăng nữa thì họ đều quy là lỗi của bạn. Mọi việc người ấy làm không được như ý, họ cũng nói đó là lỗi của bạn. Nếu bạn không sớm thoát ra thì bạn rất dễ bị stress tới mức phát điên.
Câu hỏi 24: Hai bạn có định nghĩa khác nhau về sự thân mật không? Giả sử sự thân mật đối với bạn là được nắm tay hay được ôm ấp gần gũi, nhưng người yêu bạn lại định nghĩa sự thân mật là mua những món đồ vật chất cho bạn, từ đồ ăn tới quần áo, phụ kiện. Sự khác biệt về sự thân mật này rất có thể là sẽ làm cho bạn cảm thấy cô đơn dù bạn luôn có một cuộc sống đầy đủ. Và chính sự cô đơn này có thể sẽ gặm dần, gặm mòn ngọn lửa tình yêu trong hai bạn. Nếu cả hai đều không cảm thấy thoải mái với sự thân mật của nhau, hai người nên chia tay.
Câu hỏi 25: Hoàn cảnh có cho phép hai bạn có thời gian vui vẻ bên nhau hay không? Câu hỏi này không giới hạn ở mặt gần nhau về vị trí địa lý. Với công nghệ hiện đại ngày nay thì những người yêu xa hoàn toàn có thể vẫn có những giây phút nồng ấm và vui vẻ bên nhau dù không được động chạm về thể xác. Tuy nhiên thì ngay cả khi hai bạn ở bên nhau nhưng vì công việc, hai người rất ít khi gặp mặt hoặc có ít thời gian để cùng nhau làm điều gì đó khiến hai bạn cùng thích thú. Có khi người này được nghỉ thì người kia lại phải đi làm chẳng hạn. Như vậy nếu cả hai luôn viện cớ này kia để không sắp xếp thời gian dành cho nhau và những tình huống như trên thường xuyên xảy ra thì bạn sẽ hạnh phúc hơn nếu ra đi.
(Tiếng chế: Ngày mai mày đi xem phim nữa nhá? Để hôm khác đi. Ngày kia thì sao? Cái nhà nó rồi...)
Câu hỏi 26: Hai bạn có mục tiêu hay niềm đam mê gì chung hay không? Những trường hợp có các mục tiêu hay tầm nhìn khác nhau dễ gây ra tan vỡ như sau: Một người muốn sống trong nước còn một người thì thích sống ở nước ngoài. Một người hài lòng về bản thân và dậm chân tại chỗ, một người thì luôn không ngừng hoàn thiện bản thân. Một người có lối sống tiết kiệm, dành dụm cho tương lai, một người kiếm được bao nhiêu thì tiêu bấy nhiêu, sống tới đâu hay tới đó. Một người cuồng đạo, một người vô thần. Nếu bạn không có chung mục tiêu hay tầm nhìn mang tính quan trọng thì bản thân tình yêu trong hai bạn vẫn có thể tiếp tục cháy tiếp.
Câu hỏi 27: Nếu tất cả những mâu thuẫn của hai bạn đều được giải quyết êm đẹp, liệu bạn có cảm thấy có gì đó còn thiếu trong mối quan hệ này hay không? Đây là khi mà một người được đối phương đối xử hết sức tử tế, đáp ứng mọi yêu cầu của mình, sẵn sàng sửa bất kỳ điều gì mà mình không thích nhưng vẫn cảm thấy chưa được hài lòng. Đó là vì mối quan hệ ấy còn thiếu tình yêu. Khi bạn nhận ra nếu mọi sự khác biệt, mọi mâu thuẫn giữa hai bạn được một phép màu nào đó giải quyết hết trong tích tắc mà bạn vẫn cảm thấy không có nhu cầu gắn bó với người đó, đó là lúc bạn nên ra đi.
Lời Kết: Cảm Nhận Của Bạn Là Quan Trọng Nhất
27 câu hỏi trên là mình tham khảo từ cuốn sách "Should I Stay or Should I Go" của tác giả Mira Kirshenbaum. Các bạn có thể thấy là những câu hỏi trên là bao gồm những câu hỏi về cảm nhận của bạn dành cho người ấy cũng như là cảm nhận của bạn về cách người ấy đối xử với mình. Nói lại, cảm nhận của bạn về cách người ấy đối xử với mình chứ không phải là cách người ấy đối xử với mình. Là vì cảm nhận của bạn mới là thứ quan trọng nhất trong một mối quan hệ. Dù người ấy có lời nói yêu bạn nhiều tới đâu, đối xử với bạn tốt tới đâu, mà bạn không cảm thấy rung động với chúng, không tin tưởng chúng, thậm chí còn cảm thấy chúng phiền phức, thì bạn vẫn sẽ không muốn tiếp tục với họ.
Nhớ nhá, cách bạn yêu thương một người và quan tâm một người sao để cho người ấy cảm nhận được tình cảm của bạn quan trọng hơn nhiều so với những gì mà bạn làm được cho người ấy.
Video tới đây cũng đủ dài rồi. Vấn đề về trong và hậu chia tay thì mình sẽ tiếp tục ở vlog sau nhá. Còn bây giờ, tạm biệt và hẹn gặp lại.