Cẩn Trọng Trong Lời Nói (Phần 2)

Nguồn bài viết

Trung Hà - Youtube Đàn Ông Học

https://www.youtube.com/watch?v=yvQLvhYIQZs

Các tag

phát triển bản thân; tâm lý học; gia đình; kỹ năng mềm; giao tiếp; thuyết phục; mâu thuẫn thế hệ; đối nhân xử thế; người lớn tuổi; xây dựng uy tín; kiên nhẫn; chứng minh năng lực; cái tôi; quan hệ gia đình; văn hóa Việt Nam; sếp và nhân viên.

Tóm tắt các bài học quan trọng

• Hiểu tâm lý người lớn: Người lớn tuổi thường có tâm lý cứng nhắc, bảo thủ và có cái tôi lớn do kinh nghiệm sống hàng chục năm. Họ khó chấp nhận mình sai và có xu hướng xem người trẻ là "trẻ con", vì vậy việc thuyết phục họ là một thách thức lớn.

• Hai điều kiện tiên quyết khi giao tiếp: Trước khi tranh luận, phải luôn giữ thái độ lễ phép, không cao giọng hay tỏ ra khó chịu. Đồng thời, phải tinh ý "cảm nhận không khí", biết khi nào nên dừng lại hoặc rút lui để tránh leo thang căng thẳng, vì tiếp tục nói khi họ không muốn nghe sẽ chỉ phản tác dụng.

• Chiến thuật 1 - Chứng minh năng lực bằng thành tựu: Xây dựng "sức nặng lời nói" bằng cách tạo ra những thành tựu cụ thể, rõ ràng (ví dụ: tự học đạt điểm cao, tự xin được việc lương tốt, khởi nghiệp thành công). Khi người lớn thấy được năng lực thực tế của bạn, họ sẽ tôn trọng và dễ lắng nghe ý kiến của bạn hơn.

• Chiến thuật 2 - Thể hiện sự quan tâm chân thành: Tặng quà cho người thân bằng tiền của chính mình, dù là món quà nhỏ, cho thấy bạn đã trưởng thành, biết quan tâm và chăm lo cho gia đình. Sự quý mến được xây dựng từ những hành động chân thành này sẽ khiến họ cởi mở hơn với quan điểm của bạn.

• Chiến thuật 3 - Hỏi ý kiến trước khi quyết định: Ngay cả khi đã có kế hoạch chắc chắn, việc trình bày và hỏi ý kiến người lớn về các quyết định quan trọng sẽ làm họ cảm thấy được tôn trọng và cái "uy" của họ được vuốt ve. Điều này khiến họ dễ dàng chấp nhận và thậm chí ủng hộ quyết định của bạn.

• Thuyết phục là một quá trình dài hạn: Xây dựng sự tin tưởng và "sức nặng lời nói" với người lớn không thể có được trong một sớm một chiều. Cần phải kiên nhẫn, tích lũy dần qua nhiều năm bằng hành động và sự chân thành, thay vì mong đợi thay đổi quan điểm của họ chỉ bằng một vài cuộc tranh luận logic.

Tóm tắt các câu hỏi mở để suy nghĩ, phát triển thêm

• Bạn đã bao giờ gặp khó khăn khi quan điểm của mình trái ngược với người lớn trong gia đình chưa? Bạn đã xử lý tình huống đó như thế nào và kết quả ra sao?

• Theo bạn, những "thành tựu cụ thể" nào là quan trọng nhất để xây dựng sự tôn trọng từ thế hệ trước trong bối cảnh văn hóa Việt Nam hiện đại?

• Bạn có đồng ý rằng việc "hỏi ý kiến" người lớn, ngay cả khi chỉ mang tính hình thức, là một hành động tôn trọng cần thiết hay chỉ là một chiến thuật "thảo mai"? Tại sao?

• Làm thế nào để phân biệt giữa việc "kiên nhẫn" và "nhẫn nhịn" một cách tiêu cực khi giao tiếp với những người lớn bảo thủ và có quyền lực hơn mình?

• Ngoài ba chiến thuật đã nêu, bạn có nghĩ ra hoặc đã từng áp dụng phương pháp nào khác hiệu quả để thuyết phục người lớn tuổi trong gia đình hoặc nơi làm việc không?

Nội dung gốc của bài viết

Hi xin chào mọi người rất vui vì đã được trở lại với bạn không. Nó phải hơn một tháng rồi thì mình mới có thời gian để up mới rồi. Có quá nhiều việc phải làm từ việc chuyển nhà, mua đồ đạc, thế là các tài khoản điện nước, chưa đủ thứ việc ở trường là cuối năm. Rất cảm ơn thì các bạn đã kiên nhẫn chờ mình. Từ giờ thì mình sẽ cố gắng ra Vlog thường xuyên hơn. Thôi không nói nhiều nữa là cùng vào nội dung chính của ngày hôm nay nhá.

Bối Cảnh Văn Hóa và Mâu Thuẫn Thế Hệ

Trong văn hóa Việt Nam thì vai vế trong tuổi tác luôn có sức ảnh hưởng nhất định đến cách chúng ta tương tác với nhau. Người lớn tuổi hơn mặc định là phải được kính trọng, là phải được nể nang bởi người nhỏ tuổi hơn. "Kính lão đắc thọ" thì đẹp đấy, nhưng "người lớn nói phải nghe" hay "mày tí tuổi đầu thì biết cái gì" thì ở nhiều trường hợp đã không còn phù hợp ở đúng đắn nữa. Cũng chính bởi sự khác biệt về quan điểm sống, lối sống này là sự kết nối giữa thế hệ trẻ ngày nay và thế hệ già bậc bố mẹ, chú bác ở Việt Nam thường khá mong manh và nhiều trường hợp thậm chí còn không có.

Vậy thì chúng ta sẽ phải xử lý tình huống này như thế nào khi có những mâu thuẫn khác biệt ấy với những người thuộc thế hệ cũ? Để làm được điều này chúng ta trước hết cần phải hiểu tâm lý của người lớn.

Tâm Lý Của Người Lớn Tuổi

Thực ra thì tâm lý của người lớn nhìn chung thì cũng không khác chúng ta là mấy đâu, đó là tâm lý không muốn nhận mình sai. "Bố mày sai à?". Ai cũng thế thôi, cảm giác khi biết mình sai hoặc thay đổi một thói quen, một niềm tin mãnh liệt, một quan niệm sống chưa bao giờ là một cảm giác dễ chịu hay là một điều dễ dàng.

Điểm khác biệt trong tâm lý của người lớn so với người trẻ tuổi là cái thói quen ấy, cái niềm tin ấy họ đã có từ rất rất lâu rồi. Nó được đúc kết từ kinh nghiệm sống của hàng chục năm va vấp với cuộc đời, chúng như thể được khắc vào đá vậy. Việc thay đổi nó sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều so với lớp trẻ.

Ngoài ra không chỉ thế hệ cũ mà hầu hết chúng ta đều mắc một bẫy tâm lý về tuổi tác. Giờ cứ tưởng tượng bạn đang học đại học mà không biết giải một bài toán cao cấp và cậu em học lớp 1 nhảy vào bảo "để em giải cho". Bạn có xu hướng nó đi, "phải nói linh tinh, để yên cho tao học không"? Khi đó thì bạn sẽ cho rằng thằng em có nói cái gì thì cũng không thể nào giúp bạn được nó, ngay cả trước khi nó kịp mở lời, chỉ vì nó đang học lớp một.

Tâm lý của bố mẹ chúng ta khi nhìn chúng ta cũng rất giống vậy. Với bố mẹ hay những người lớn khác đã sống gần nửa cuộc đời, chúng ta, những thanh niên dưới 24 tuổi, cũng chỉ là những thằng trẻ con. Ngay khi chúng ta đã có đủ tuổi đời biết đúng sai thế nào thì người lớn vẫn có xu hướng từ chối chấp nhận ý kiến của chúng ta. Bởi trong thâm tâm họ thì họ vẫn luôn thường trực cái sĩ diện của người lớn, luôn muốn giữ hình ảnh của bản thân là người hiểu biết hơn, là người đưa ra lời khuyên cho con cháu chứ không phải là người nhận lời khuyên từ con cháu. Họ cũng đã quá quen với cách dạy con truyền thống là người lớn bảo gì thì trẻ con phải nghe thế, không được cãi, nên càng cảm thấy khó chịu mỗi khi chúng ta có quan điểm trái chiều với họ.

"Bố mày còn dạy mày như thế nào là nó mới sự là ngon chứ còn đói lắm con xin lỗi vậy nhanh lên chứ không phải đừng có trách."

Tất cả những yếu tố đó gộp lại tạo ra một tâm lý nhìn chung khá cứng nhắc và bảo thủ trong việc tiếp nhận ý kiến từ lớp trẻ. Nơi chúng ta càng cố gồng cổ lên bảo vệ quan điểm của mình thì họ sẽ càng phản kháng lại mạnh mẽ và cái tôi người lớn khi bị đe dọa. Và với vị thế là người lớn, nhất là khi họ là bố mẹ mình, thì họ càng mặc định họ có quyền lực cao hơn mình. Vì vậy những quyết định trong cơn giận dữ của họ thường sẽ gây ra thiệt hại rất lớn và sâu sắc, cả những thiệt hại về vật chất cũng như tinh thần cho không chỉ bạn mà cả mối quan hệ trong gia đình. Ngay cả khi họ nguôi giận và nghĩ lại thì những thiệt hại đó, những tổn thương đó cũng đã xảy ra. Và rất nhiều trường hợp mà mình biết mối quan hệ giữa con cái và bố mẹ không thể hàn gắn. Ngay cả khi họ nghĩ lại và nhận ra mình sai, cái sĩ diện của họ cũng sẽ không cho phép họ nói lời xin lỗi, họ sẽ chỉ xin lỗi theo cách của riêng họ.

Nói qua như vậy để các bạn thanh niên còn trẻ tuổi hiểu được rằng khi có quan điểm trái chiều với người lớn thì việc thuyết phục thay đổi họ là một thách thức lớn như thế nào. Thách thức này lớn hơn rất nhiều so với ở Vlog trước, vì người lớn ở trong ngữ cảnh của Vlog này là những người có quyền lực, ảnh hưởng tới mình. Đó có thể là bố mẹ. Bố mẹ có làm gì, nghĩ gì thì họ vẫn luôn là bề trên của mình. Chúng ta có thể không hợp với tính cách nhưng đạo làm con thì vẫn luôn phải phụng dưỡng bố mẹ. Đó có thể là bố mẹ vợ hay bố mẹ chồng. Và một số nơi thì lời ra tiếng vào của cô dì chú bác họ hàng cũng quan trọng không kém. Trong công việc thì đó có thể là trưởng nhóm, trưởng phòng hay sếp của bạn, những người mà bạn hoàn toàn không muốn làm họ khó chịu hay bực bội.

Ở Vlog trước thì mình đã nói chúng ta cần biết linh hoạt giữa cứng và mềm dù là giao tiếp với ai đi chăng nữa. Mềm là khi chúng ta giữ im lặng về quan điểm của mình vì việc nói ra ấy là không cần thiết và có thể gây thiệt hại cho người khác hoặc là cho bản thân mình. Nhưng nếu bạn rơi vào tình huống mà bạn buộc phải cứng, buộc phải nói ra và bảo vệ quan điểm của mình trước một người lớn thì bạn sẽ nên làm thế nào?

Hai Điều Kiện Tiên Quyết Trước Khi Thuyết Phục

Có hai điều mà mình muốn các bạn chuẩn bị thật kỹ trước khi tiến hành các chiến thuật cụ thể sau.

1. Không Được Vô Lễ

Cái đầu tiên và cần làm và phải làm đó là không được vô lễ. Nếu như bình thường mà có bực bội ai bạn thể hiện ra trên mặt và người ta cùng lắm là nói lại vài câu rồi thôi. Nhưng nếu người mà bạn đang tỏ thái độ là người lớn thì với họ đó sẽ không còn là bất lịch sự nữa, mà là láo. Như đã nói ở trên, văn hóa kính trọng người lớn tuổi hơn là mặc định ở Việt Nam. Việc bạn tỏ thái độ bực bội, khó chịu, thậm chí là cao giọng vào người lớn tuổi hơn, bạn không những vi phạm vào phép tắc của văn hóa, còn đe dọa uy quyền của người lớn.

"Ăn trộm gì nữa đây mà gọi là bản kế hoạch à? Trừ lương! Không làm được thì cút đi!"

"Còn phải phát điên cái kiểu đó là cầu xả này nó em không phải đi lại mình xem đối xử với nhân viên như thế nào. Chúng tôi là người phải trâu bò đâu."

"Ông bảo tôi đem rất người đã ăn chưa được."

Cứ như vậy thì người lớn sẽ hoàn toàn không tập trung vào tính đúng đắn của lập luận của bạn mà sẽ làm mọi cách để lấy lại được uy quyền của mình, có thể là quát to hơn, đã mắng chửi bạn là gạt phăng đi ý kiến của bạn để nhấn mạnh một thông điệp rằng "tao mới là người quyết định ở đây". Như vậy thì không những ý kiến của bạn không được lắng nghe mà mối quan hệ của bạn và người lớn ấy cũng trở nên xù xì hơn, càng làm giảm đi khả năng thành công của những buổi nói chuyện sau này. Những người trẻ thiếu kinh nghiệm sống thường thiếu khả năng kiềm chế bản thân cũng như cảm xúc trong những thời điểm bức xúc nên mình muốn nhấn mạnh bước này đầu tiên để đảm bảo các bạn không làm hỏng việc trước khi có cơ hội giải thích ý kiến của mình.

2. Cảm Nhận Không Khí Buổi Nói Chuyện

Điều thứ hai bạn phải làm là cảm nhận không khí của buổi nói chuyện. Việc đưa ra ý kiến trái chiều với người lớn bản thân nó đã là một cú tấn công vào sự uyên bác và uy quyền của họ, dù bạn có nói nhẹ nhàng và hợp lý tới đâu. Vì vậy khả năng rất cao là người lớn sẽ không ngồi yên và lắng nghe bạn từ đầu tới cuối đâu. Nếu cảm thấy phản ứng của người lớn đó đang dần trở nên gay gắt hoặc không có hứng thú lắng nghe, khiến không còn thích hợp để tiếp tục nói chuyện thì hãy từ tốn đổi chủ đề hoặc rút lui và lần sau nói chuyện lại từ đầu. Tuyệt đối tránh để căng thẳng leo thang lên đỉnh điểm và khiến họ giận dữ.

Nhiều bạn có khả năng giữ cách nói chuyện ôn tồn của bản thân mình trong suốt buổi nói chuyện nhưng lại không hề để ý tới phản ứng của người lớn, cứ ném vào mặt họ là là bằng chứng, là là số liệu, là giải thích mà không biết rằng người lớn ấy đã gạt phăng đi ý kiến của bạn ngay từ giây thứ hai rồi.

"Cái đó là một thư mời nha của tòa toàn thành phố."

"Làm mệt quá mà anh đi làm sao mà còn mời đấy à?"

"Thắc mắc này em đọc hỗ trợ và kiểm tra giúp anh. Tòa mời mình vì lý do gì anh sợ thế nhỉ? Anh liên quan đến an toàn."

Bạn càng cố gắng lấn át, cố gắng thuyết phục họ lắng nghe, thuộc về bạn, thì họ càng cảm thấy chán, càng cảm thấy khó chịu và mất đi sự tôn trọng của họ dành cho bạn. Vì vậy hãy tinh ý cảm nhận phản ứng của họ nhá.

Ba Chiến Thuật Xây Dựng "Sức Nặng Lời Nói"

Rồi, khi đã chuẩn bị chắc chắn hai bước trên trong đầu, chúng ta sẽ cùng nói về 3 chiến thuật giúp tăng khả năng thuyết phục người lớn mà mình tự rút ra từ kinh nghiệm sống của mình nhá. Điểm chung của ba chiến thuật này là chúng cần khoảng thời gian dài mới thấy được hiệu quả, vì người lớn thường cứng nhắc hơn thế hệ trẻ rất nhiều.

Chiến thuật 1: Chứng minh khả năng bản thân của mình bằng những thành tựu cụ thể

Người lớn khó lắng nghe ý kiến của người nhỏ tuổi hơn đơn giản là vì chúng ta không có được sự tôn trọng của họ như cách họ tôn trọng người lớn khác. Và người lớn chỉ tôn trọng người lớn khác khi họ thấy được người kia làm được những điều họ phải kính nể. Tuy nhiên bạn không cần phải trở nên quá xuất sắc, nhưng chí ít hãy có những thành tựu đáng nể đủ để không chỉ bạn bè mà cả người lớn xung quanh cũng phải công nhận bạn.

• "Một triệu đồng hồ cực kì xinh ra luôn."

• "Một cái tự nó đi học về đây."

• "Em đang bật thì không sáng đẹp đấy ạ."

• "Đồng hồ của em ba số cuối số điện thoại đeo về làm cảnh mày."

• "Mày là cái con Transit điện thoại cho chú còn mẹ là con phải xe Nouvo rồi à?"

• "Hôm nay anh chơi game Tôn Bảo Anh xem làm bảo anh cho đến xếp mà thôi đúng ạ."

• "Bởi vì tao bởi vì là tặng đầu học nó hỏng con mẹ nó rồi thêm nhé bảo anh chỉ còn mẹ thì đưa anh em ơi."

Những thành tựu này càng có ít sự giúp đỡ của người lớn thì sức nặng của người lớn dành cho bạn càng nhiều. Ví dụ bạn tự học IELTS 9.0 hoặc tự đi kiếm tiền để tới trung tâm học và được 9.0 thì sẽ oai hơn là việc bố mẹ bạn đầu tư cả trăm triệu cho bạn đi học lớp đảm bảo đầu ra 9.0. Khi đó thì việc bạn có IELTS 9.0 sẽ không còn là thứ gì đáng ngưỡng mộ nữa, là điều đương nhiên. Và khi này thì người lớn sẽ nói "đầu tư từng ấy tiền thì phải được như thế chứ còn gì nữa".

Những thành tựu khác có thể gây ấn tượng tốt với người lớn là tự đi xin việc lương cao này, tự phấn đấu được bổ nhiệm lên vị trí lãnh đạo này, tự phát triển startup thành công hay giúp đỡ một ai đó hoàn thành mục tiêu lớn nào đó.

• "Con trai cô làm gì chắc đẹp trai lắm, nhìn cô xinh thế này cơ mà."

• "Còn cô á, hơi đẹp trai đấy. Tuần sau là nó về hẳn. Anh đi nước ngoài về."

• "Anh đi nước ngoài về nhà làm hết được cai nghiện chạy đông quá nên cho nó vay, chọn đông quá nên cho nó về à."

Nếu như các bạn có thể thấy thì các ví dụ mà mình đưa ra đều là những ví dụ cụ thể, rõ ràng mà ai cũng có thể nhìn thấy. Những thứ như dẻo mồm, gọn gàng, sạch sẽ hay đẹp trai, xinh gái không phải là những thành tựu mà có thể tạo được nể trọng ở người lớn. Rõ ràng rồi, bạn có khéo léo đối nhân xử thế thấy mấy mà lương tháng vẫn bèo bọt, thậm chí về nhà bố mẹ hỗ trợ thêm khi bạn đã 30 tuổi thì đến bạn bè bạn có khi còn không nể cho bạn chứ đừng nói là người lớn đúng không? Bạn phải biến được những điểm mạnh của mình thành những điều có giá trị cụ thể thì vị thế của bạn không chỉ trong mắt người lớn mà trong xã hội mới được công nhận. Bạn càng có nhiều quyết định hay việc làm đem lại kết quả đúng đắn trước đó thì những quan điểm về sau của bạn khi trình bày với người lớn sẽ càng dễ được hấp thu.

Chiến thuật 2: Tặng quà người lớn bằng tiền của mình

Nghe thì có vẻ giống như chiến thuật một, nhưng ở chiến thuật này những giá trị bạn tự tạo ra được được điều hướng về cho gia đình của mình. Và nhắc lại, nó không nhất thiết là phải là thứ gì đó quá đắt đỏ, miễn sao phù hợp với khả năng của bạn và phù hợp với nhu cầu của người lớn đó. Nó có thể đơn giản là một túi xoài xanh mà mẹ bạn thích ăn hay một lọ kem chống nắng cho dì hoặc thỏi son cho chị, hoặc to hơn nữa là một cái ghế massage cho bố, vân vân và vân vân.

Ngay cả khi tất cả những gì bạn dành cho gia đình bằng chính khả năng tài chính của bạn là những thứ rất bình thường mà ai cũng mua được, bạn vẫn đang thể hiện ra cho người lớn trong gia đình bạn thấy rằng bạn đã trưởng thành, đã có thể và biết chăm lo cho gia đình và đang trên đà trở thành trụ cột của gia đình.

Nếu món quà bạn tặng họ còn đúng thứ họ thích nữa thì họ sẽ càng cảm thấy rằng bạn thực sự quan tâm tới họ. Từ đó cảm giác quý mến đó sẽ khiến họ dễ bị thuyết phục hơn khi bạn đưa ra quan điểm của mình sau này. Và nên nhớ cốt lõi của Đàn Ông Học là chân thành, vì vậy bạn chỉ thực hiện chiến thuật này khi bạn thực sự muốn dùng nó, bạn thực sự muốn tặng những người bạn yêu quý những món quà mà tự tay mình làm hoặc mua bằng tiền tự mình làm ra. Đừng ngó lơ họ suốt cả năm rồi chỉ mua quà cho họ khi bạn biết bạn sắp xin xỏ họ điều gì đó. Người lớn có đủ kinh nghiệm sống để nhận ra kẻ nịnh bợ và làm như vậy thì chỉ khiến họ khinh thường bạn và ý kiến của bạn mà thôi.

Một lưu ý nhỏ khác là chỉ nên dùng chiến thuật này với người thân trong gia đình. Mua quà cho người lớn ở chỗ làm rất có thể bị coi là hối lộ, không nên làm.

Chiến thuật 3: Hỏi ý kiến của người lớn trước khi đưa ra một quyết định lớn

Ngay cả khi bạn đã chắc chắn rằng mình sẽ làm điều đó dù họ có đồng ý hay không, ngay cả khi quyết định đó là đương nhiên, vẫn cứ hãy trình bày với họ về kế hoạch của bạn, lý do đi tới quyết định đó là gì, bạn đã chuẩn bị được những gì để thực hiện nó, kế hoạch của bạn trong tương lai gần và xa ra sao, những rủi ro là gì và bạn sẽ xử lý chúng thế nào nếu nó xảy ra, vân vân và vân vân. Bạn trình bày càng cụ thể, càng chu toàn, người lớn càng thấy được năng lực của bạn ra sao, càng tăng tính thuyết phục cho bạn. Chưa kể là cũng rất có thể là họ sẽ chỉ ra được lỗ hổng trong kế hoạch của bạn nữa.

Ngoài ra, việc hỏi ý kiến của người lớn sẽ làm cho họ cảm thấy mình quan trọng, cái uy của họ được vuốt ve, từ đó họ càng dễ dàng chấp nhận ý kiến của bạn hơn. Thậm chí nếu bạn cần giúp đỡ, họ rất có thể sẽ ra tay hỗ trợ dù trước đó họ có quan điểm trái chiều với bạn.

Lưu ý của chiến thuật này là bạn thực sự phải có kế hoạch kỹ lưỡng cho quyết định ấy. Nếu trong quá trình trình bày, người lớn họ hỏi bạn nhiều câu mà bạn ấp úng không trả lời được hay nói "tôi chưa nghĩ tới" thì độ đáng tin cậy của bạn sẽ giảm và từ đó ý kiến của bạn mất đi sức nặng. Chiến thuật này thì có thể được áp dụng với cấp trên ở công ty.

Tổng Kết

Đó là ba chiến thuật chính mà mình sử dụng trong suốt 5 năm trước khi có được sự lắng nghe của bố mẹ mình lần đầu tiên vào năm 23 tuổi. Từ đó về sau thì mình vẫn liên tục cố gắng hết sức để có thể có những thành tựu mới cũng như quan tâm tới gia đình. Mình làm vậy là cho chính bản thân mình, nhưng hiệu ứng phụ là sức nặng lời nói của mình đã cao hơn rất nhiều so với khi so với trước khi mình 23 tuổi. Thậm chí sức ảnh hưởng của lời nói của mình không chỉ lớn trong gia đình mình mà cả trong họ hàng nội ngoại nữa, vì những gì mình tạo ra cũng có thể được nhìn thấy và công nhận bởi bất cứ ai.

Nếu như nói chuyện với giới trẻ có thể chủ yếu sử dụng logic thì nói chuyện với người lớn lại cần có sức nặng trong lời nói, đủ để họ không thể ngay lập tức gạt phăng ý kiến của mình mà lắng nghe, cân nhắc và đánh giá. Và sức nặng lời nói không thể có được trong một sớm một chiều. Vì vậy hãy kiên trì nếm mật nằm gai một thời gian để tích lũy dần nó, thay đổi dần cái nhìn của người lớn về bạn. Đừng mong đợi những người lớn cố hữu hay bảo thủ ngay lập tức thay đổi quan điểm chỉ vì bạn nói đúng nhá.

Và đó là toàn bộ Vlog kỳ này rồi. Chúc các bạn may mắn trong mối quan hệ với những người lớn của mình nhá. Tạm biệt và hẹn gặp lại.