tâm lý học; tình yêu; gia đình; kỹ năng mềm; phát triển bản thân; nỗi sợ; bản năng; tâm lý nam giới; tâm lý nữ giới; giao tiếp vợ chồng; cái tôi; mất thể diện; sự cô đơn; nhu cầu kết nối; kỹ năng lắng nghe; tâm lý học tiến hóa; Đàn Ông Học; thấu hiểu.
Nỗi sợ bản năng lớn nhất của đàn ông là "sự thất bại" và "mất thể diện": Xuất phát từ vai trò nguyên thủy là người chu cấp và bảo vệ, đàn ông sợ không hoàn thành nhiệm vụ, sợ không đủ tốt, sợ bị coi thường. Điều này dẫn đến một "cái tôi" lớn và nhạy cảm với những lời chỉ trích.
Nỗi sợ bản năng lớn nhất của phụ nữ là "sự cô đơn" và "mất kết nối": Xuất phát từ vai trò chăm sóc và nuôi dưỡng, phụ nữ cần sự đoàn kết và liên kết để cảm thấy an toàn. Họ sợ bị cô lập, bị bỏ rơi và không được thấu hiểu.
Để kiểm soát nỗi sợ, đàn ông phải mài giũa "cái tôi": Thay vì tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài, đàn ông cần hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của bản thân và có một tư duy phát triển để chấp nhận sự không hoàn hảo.
Bài học cho phụ nữ - Hãy công nhận và khen ngợi: Để giao tiếp hiệu quả với đàn ông, hãy ghi nhận những nỗ lực của họ, dù là nhỏ nhất. Lời khen và sự biết ơn giúp xây dựng sự tự tin, thỏa mãn nhu cầu bản năng "hoàn thành nhiệm vụ" và khiến họ gắn kết hơn.
Bài học cho đàn ông - Hãy lắng nghe để tạo kết nối: Phụ nữ kết nối thông qua giao tiếp và chia sẻ. Khi họ nói, nhu cầu chính là "được nói" và "được lắng nghe", không phải lúc nào cũng cần một giải pháp. Việc lắng nghe và chia sẻ về bản thân sẽ giúp phụ nữ cảm thấy bớt cô đơn và an toàn trong mối quan hệ.
Đối với đàn ông: Trong tuần qua, có tình huống nào khiến bạn cảm thấy "cái tôi" của mình bị đe dọa không? Phản ứng của bạn lúc đó là gì và tại sao?
Đối với phụ nữ: Lần gần đây nhất bạn cảm thấy cô đơn trong mối quan hệ là khi nào? Nguyên nhân có phải đến từ việc thiếu sự chia sẻ và lắng nghe từ đối phương không?
Trong giao tiếp hàng ngày, bạn có xu hướng tập trung vào những điều đối phương làm sai hay những điều họ đã làm đúng và nỗ lực?
Làm thế nào để phân biệt giữa một lời góp ý mang tính xây dựng và một lời chỉ trích tấn công vào "cái tôi" của người đàn ông?
Khi lắng nghe người phụ nữ của mình chia sẻ một vấn đề, làm thế nào để bạn kiềm chế bản năng "đưa ra giải pháp" và thay vào đó tập trung vào việc lắng nghe để thấu hiểu cảm xúc của cô ấy?
Chào các bạn, mình là Trung Hà và đây là kênh Đàn Ông Học – nơi giúp anh em có thể khám phá và cải thiện bản thân, còn các chị em thì có thể hiểu và giao tiếp tốt hơn với nửa kia của mình.
Ở Vlog trước, chúng ta đã nói về vượt qua nỗi sợ để trở nên bản lĩnh hơn, nhưng một số bạn có nhắn tin và hỏi: "Anh ơi, em không thật sự rõ là em sợ gì và tại sao lại sợ nó?"
Câu hỏi đó là lý do cho Vlog của ngày hôm nay. Trong Vlog này, chúng ta sẽ cùng khám phá xem nỗi sợ ẩn sâu trong tiềm thức của cánh đàn ông chúng ta là gì và chúng ta có thể làm gì với chúng. Cuối video, mình sẽ có một bài học bonus cho các chị em trong việc giao tiếp với cánh mày râu của mình, vì vậy hãy xem đến hết video nhé! Nào, chúng ta cùng bắt đầu.
Để nói về nỗi sợ bản năng, chúng ta sẽ cùng quay ngược lại thời gian thật lâu, khi loài người chúng ta vẫn chưa chính thức văn minh, bên trong đó vẫn còn là những định danh bằng "con đực" và "con cái". Khi đó, để tạo ra sự sống, hai giống này vốn đã được cài sẵn trong não hai nhiệm vụ hoàn toàn khác nhau. Hai nhiệm vụ bản năng này tới tận bây giờ, khi chúng ta đã tiến hóa từ con lên người, vẫn luôn ở đó, điều hành hành vi của con người một cách âm thầm. Đó là:
Con đực: Phải bảo vệ và chu cấp.
Con cái: Phải chăm sóc và nuôi dưỡng.
Nhiệm vụ này gần như là ý nghĩa cuộc đời của con cái và con đực, và chúng dẫn tới những nỗi sợ và nhu cầu bản năng nhất của đàn ông và phụ nữ hiện đại.
Con đực ngày xưa chỉ có một nhiệm vụ duy nhất là kiếm mồi về cho bầy đàn. Nếu chúng không kiếm được hoặc không kiếm đủ thức ăn, tức là chúng đã không thể hoàn thành được nhiệm vụ duy nhất, cũng là lý do duy nhất chúng được sinh ra. Chúng ngay lập tức sẽ trở thành kẻ thất bại. Thất bại với bầy đàn và thất bại với chính sự tồn tại của mình.
Như vậy, mỗi giây phút tồn tại của con đực là để tạo ra, mang lại một thứ gì đó có giá trị cho bầy đàn. Điều này dẫn tới nỗi sợ bản năng nhất của con đực thời xưa và đàn ông hiện đại ngày nay: đó là sự thất bại.
Thay vì sợ không kiếm được mồi, đàn ông hiện đại sợ thất bại trong việc tạo ra của cải vật chất, thất bại trong việc đạt được một thành tựu nào đó, thất bại trong việc bảo vệ bản thân hay những người họ yêu thương.
Họ sợ bị mất thể diện với những người xung quanh và cũng sợ bị mất niềm tin vào khả năng của chính mình.
Nỗi sợ này lớn tới nỗi, một khi bị ám ảnh về nó, mọi lời nói dù vô thưởng vô phạt cũng có thể bị coi là một sự tấn công tới cái tôi của họ. Đây là lý do vì sao đàn ông hay có cái tôi lớn hơn rất nhiều so với phụ nữ.
Trong tình cảm: Nếu bị crush từ chối, họ sẽ cho rằng lý do là bởi họ chưa đủ tốt, chưa đủ "alpha", chưa đủ giàu...
Trong công việc: Một lời góp ý từ đồng nghiệp hay sếp cũng có thể bị dịch thành một lời chê bai hay coi thường.
Người đàn ông có phần bản năng "con" càng nhiều trong tiềm thức thì tính cạnh tranh và nỗi sợ mất thể diện càng lớn, từ đó càng trở nên nhạy cảm, dễ tự ái và phản ứng mạnh hơn. Họ khó chấp nhận ý kiến khác với quan điểm của họ và sẽ phản bác lại để bảo vệ cái tôi. Đây cũng là sai lầm nhiều anh em trẻ tuổi hay mắc phải: họ luôn mong muốn chứng tỏ bản thân với người xung quanh thay vì tập trung phát triển và mài giũa cái tôi nội tại.
Tất cả những hành động như cố gắng đáp ứng mọi nhu cầu vô lý của cô gái đang tán tỉnh, hay khoe khoang của cải trên mạng xã hội... đều có thể là dấu hiệu của nỗi sợ không được công nhận, bởi vì chính họ không có sự tự tin vào khả năng của bản thân nên buộc phải tìm kiếm nó từ người khác.
Làm sao để kiểm soát?
Để có thể kiểm soát được nỗi sợ mất thể diện này, chúng ta phải kiểm soát được cái tôi. Để kiểm soát được cái tôi, ta phải hiểu rõ chính bản thân mình, về những khuyết điểm cũng như điểm mạnh, và có một tư duy phát triển để có thể dễ dàng chấp nhận sự không hoàn hảo. Khi đó, nếu có ai nói "chỗ này bạn làm chưa được", bạn vẫn có thể vui vẻ đáp lại "Cảm ơn nhé, để mình sửa lại" mà cái tôi hoàn toàn không bị tổn thương. Tất cả những điều này mình đã nói ở Vlog 1 và 2, đừng quên xem lại và thực hành chúng nhé.
Cái tôi của đàn ông rất lớn. Kể cả người đàn ông trưởng thành, họ luôn muốn có cảm giác đã đạt được một thành tựu gì đó, cảm thấy nhiệm vụ bản năng (chu cấp, bảo vệ) đã được hoàn thành.
Sai lầm nhiều phụ nữ hay mắc phải là khi đàn ông làm đúng, họ coi đó là điều đương nhiên. Còn khi đàn ông làm sai, các chị lại nhảy ngay vào chê bai.
Hãy tưởng tượng, đàn ông đi làm về mệt nhọc, vừa thấy mặt vợ đã phải nghe phàn nàn. Kể cả khi đó không phải lỗi của họ, bộ não của các anh sẽ dịch ra là: "Cô ấy không hài lòng và đang phàn nàn với mình, tức là cô ấy đang trách mình chưa chu cấp đủ, bảo vệ đủ cho cô ấy." Và phản ứng bực dọc để bảo vệ cái tôi sẽ phát sinh.
Vì vậy, mỗi khi các chị em thấy anh ấy làm được điều gì đó, dù là nhỏ nhất, hãy khen ngợi và tỏ ra biết ơn.
Những việc nhỏ như thay bóng đèn, rửa bát, lau nhà.
Những việc lớn như mua quà, đưa lương cho các chị.
Không nhất thiết phải tâng bốc các anh lên trời, nhưng chỉ cần ghi nhận thành quả của họ. Những việc như vậy thực sự đẩy sự tự tin của các anh lên, tâm tính của họ cũng sẽ dịu dàng hơn, từ đó sẽ gắn kết với các chị hơn. Bởi ai cũng muốn được ở bên cạnh người làm mình cảm thấy tốt về bản thân.
Con cái là những cá thể sinh học yếu hơn con đực. Nhiệm vụ của chúng là chăm sóc và nuôi dưỡng tổ ấm. Khi con đực rời bầy đi kiếm ăn, cách duy nhất để những cá thể yếu đuối này tồn tại trước hiểm nguy là đoàn kết lại với nhau. Chúng phải liên tục liên kết để giảm thiểu thiệt hại.
Đây là lý do mà phụ nữ cho đến tận ngày nay vẫn luôn có một nhu cầu thiết yếu: nhu cầu được kết nối. Họ luôn muốn có được sự kết nối với ai đó để cảm thấy an toàn. Điều này lý giải vì sao phụ nữ dễ cảm thấy cô đơn nếu không nhận được sự quan tâm, chăm sóc thường xuyên.
Phụ nữ kết nối như thế nào? Bằng việc trao đổi thông tin liên tục. Đây là cách để họ sinh tồn cho đến lúc con đực trở về. Và đây là lý do vì sao cho tới ngày nay, phụ nữ vẫn không thể ngừng nói được. Nhu cầu nói của phụ nữ rất lớn và đó là cách họ kết nối với mọi người hàng triệu năm nay.
Khi phụ nữ sợ cô đơn, có lẽ bài học là "Hãy dành nhiều thời gian bên cô ấy chăng?". Đúng, nhưng chưa đủ.
Phụ nữ kết nối bằng việc trao đổi thông tin. Bạn không nhất thiết phải túc trực bên cạnh cô ấy, nhưng khi bạn có thời gian, hãy học cách lắng nghe. Nếu phụ nữ có nhu cầu nói thật nhiều, thì việc im lặng và lắng nghe sẽ giúp nhu cầu ấy được thỏa mãn, họ sẽ không cảm thấy cô đơn nữa.
Nghe một cách thực sự: Nghe xem họ nói gì, đặt ra câu hỏi liên quan và gợi chuyện cho họ nói thêm.
Kiềm chế bản năng "giải quyết vấn đề": Đàn ông nói để giải quyết vấn đề. Nhưng khi phụ nữ nói, vấn đề của họ là "được nói". Kể cả khi họ phàn nàn, hãy gợi chuyện cho họ xả ra cho hết, đừng vội đưa ra lời khuyên (trừ khi họ thực sự hỏi bạn).
Hãy chia sẻ về bản thân: Dù điều này đi ngược lại bản năng của đàn ông, nhưng việc chia sẻ thông tin về cuộc sống của bạn sẽ làm cô ấy cảm thấy sự kết nối trở nên sâu sắc hơn.
Vậy là trong Vlog này, chúng ta đã hiểu nỗi sợ của đàn ông là việc mất thể diện, và nỗi sợ của phụ nữ là sự cô đơn. Chúng ta cũng đã học cách để phụ nữ giao tiếp làm tăng sự tự tin của đàn ông, và cách để đàn ông lắng nghe làm phụ nữ bớt cô đơn và tăng sự kết nối.
Nếu đây là lần đầu bạn tới Đàn Ông Học, đừng quên nhấn nút Subscribe ở bên dưới và follow chúng mình để nhận được thông báo mỗi khi có Vlog mới nhé! Còn bây giờ, chào tạm biệt và hẹn gặp lại